.jpg)
چشمه غربالبیز مهریز
این چشمه فصلی در دامنه کوهی در مجاور روستای مدوار در 7 کیلومتری از مرکز شهرستان مهریز واقع گردیده است. در مورد وجه تسمیه این چشمه دودیدگاه وجود دارد یکی به علت خروج آب به صورت غربال از سنگ های دامنه کوه است و دیگری به علت وجود مکانی است که آب به صورت گرداب درآمده و به داخل زمین فرو میرود و تداعی کننده غربالی است که آب در آن بیخته می شود. بیشترین میزان آبدهی سالیانه این چشمه در فصل بهار رخ میدهد و یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری شهرستان محسوب میشود که هرساله خیل عظیمی از گردشگران داخلی و خارجی را به سوی خود دعوت میکند. نکته حائز اهمیت در مورد این چشمه وجود ماهیانی است که با توجه به خشک شدن این چشمه در فصل تابستان مجدداً در سال بعد درون آب چشمه دیده میشوند و بر همین اساس برخی معتقد هستند که در زیر کوه دریاچه ای وجود دارد که با بارندگی هر ساله، سرریز آن از حفره های دامنه کوه بیرون آمده و ماهیان نیز از این طریق وارد آب میشوند! درمسیر جریان آب چشمه غربال بیز دو نقطه وجود دارد که زیبایی منطقه را دو چندان کرده است.
یکی از این مکان ها دریاچه است که در 500 متری چشمه قرار دارد و در فصول پر باران حتی امکان قایق سواری در دریاچه نیز وجود دارد و دیگری برف کوهه است. برف کوهه نامی است که اهالی روستا روی آن گذاشته اند و دلیل آن هم ریزش آب چشمه در دامنه کوهی است که از دور تمام دامنه را سفید رنگ میکند و از دور به مانند برفی است که در دامنه کوه نشسته باشد. از دیگراماکن های گردشگری مجاوراین چشمه قدمگاه حضرت علی (ع) است که از نظر مذهبی ریشه در باورهای مردمی منطقه دارد. نام غربالبیز به دلیل حفره‌های متعدد دامنه کوه بر این منطقه گذاشته شده که در فصل‌های پر باران، آب چشمه‌ی غربالبیز از دامنه کوه جاری میکند. چشمه غربال بیز از مناظر کوهستانی جذاب مهریز است که در دامنه کوهی به همین نام قرار گرفته است. محوطه غربالبیز نیز در کنار بخشی از ارتفاعات شیرکوه قرار دارد و یکی از دو چشمه مهم استان است. اطراف چشمه دارای پوشش گیاهی درمنه است. آب غربالبیز بصورت سرریز از مظهر چشمه ظهور میکند که حفره های چشمه در وسعت ۴۰ متر مربع پراکنده شده است.
همچنین مساحت تقربیی آبریز چشمه ۱۰ کیلومتر مربع است آب چشمه غربالبیز از حفره های متعدد در دامنه کوه بیرون می آید. محل خروج آب بصورت حفره ای عمود بر سطح لایه است که از درز و شکاف های آهکی ناشی می شود. بیشترین میزان آب دهی چشمه غربالبیز ۱۲۷۰ لیتر در ثانیه است که در زمان بارندگی و عمدتاً در فصل بهار صورت می گیرد از جمله ویژگی های آب چشمه غربالبیز این است که آب آن تغییر رنگ نمی دهد و کیفیت آن نیزتغییر نمی کند و با اینکه از شکاف کوه خارج می شود دارای ماهی نیز می باشد و راز این چشمه هنوز برای مردم ناگشوده مانده است. ماهی‌هایی که همراه با این آب از کوه بیرون می‌آیند، از نوع ماهی کور هستند و مردم معتقدند که این ماهی‌ها در طول قرن‌ها در زیر زمین و داخل کوه تولید مثل کرده و پرورش می‌یابند؛ این ماهی‌ها به دلیل آن که در معرض نور خورشید قرار نداشتند رنگی روشن دارند. ماهی‌های کور منبع غذایی پرنده‌های ماهی‌خواری هستند که در فصل کوچ، از طرف بخش‌های شمالی به سمت جنوب مهاجرت می‌کنند. این مساله یکی از جاذبه‌های طبیعی منطقه است؛ چراکه هیچ‌کس انتظار ندارد در استان یزد که منطقه‌ای کویری است، مرغ ماهی‌خوار دیده شود.
دریاچه چشمه غربالبیز نام فارسی : دریاچه چشمه غربالبیز این دریاچه در موقعیت جغرافیایی N313134 E542411 در استان یزد واقع است. این چشمه در ناحیه ای خوش آب و هوا و خوش منظره ای مابین شهر مهریز و شهر یزد واقع شده است. همه ساله در اوائل بهار آبی گوارا و زلال از کوه های اطراف آن جاری می شود و در یک فرورفتگی طبیعی جمع می گردد و به دریاچه ای نسبتا بزرگ تبدیل می شود. در سال های پرآبی در این دریاچه امکان قایقرانی تفریحی وجود دارد. غربالبیز با یک جاده شوسه به طول 10 کیلومتر به جاده آسفالت متصل شده است. وجه تسمیه غربالبیز را برخی به وجود چشمة موجود و نحوة غلیان و جوشش آب از حفره‌ها و لا بلای سنگها می‌دانند و عده ای آن را به سبب وجود بافت متخلخل سطح تحتانی دریاچه موجود در محل دانسته كه در هر دو حالت نحوة حركت آب شبیه عبور از منافذ یك غربال است . آب چشمه پس از جوشیدن از دل كوه وارد رودخانه شده و پس از طی مسافتی به دریاچه می‌ریزد. این منطقه از لحاظ تاریخی نیز دارای اهمیت و ارزش فراوان می‌باشد. وجود همین چشمه باعث تجمع انسان‌های گذشته در اطراف آن و ایجاد مستحدثاتی برای زندگی بوده است . با استناد به آثار كشف شده در منطقه از قبیل ظروف سفالی ، ادوات مفرغی ، بقایای شهر باستانی و گورهای خورشیدی، آثار تمدن های پی در پی اعصار حجر، مفرغ، آهن، مادها، اشكانیان و ساسانیان به وضوح قابل شناسایی است. تنوع این آثار و همین طور سبك و شكل معماری بخش های جنوبی منطقه و گورهای مكشوفه كه مربوط به اواخر اشكانی و اوایل هخامنشی می‌باشد؛ حكایت از آن دارد كه این محل از دیر باز یكی از زیستگاه‌ها و سكونتگاه‌های انسان در منطقه بوده است.
آدرس: یزد، مهریز، جاده مدوار-غربالبیز
یکی از این مکان ها دریاچه است که در 500 متری چشمه قرار دارد و در فصول پر باران حتی امکان قایق سواری در دریاچه نیز وجود دارد و دیگری برف کوهه است. برف کوهه نامی است که اهالی روستا روی آن گذاشته اند و دلیل آن هم ریزش آب چشمه در دامنه کوهی است که از دور تمام دامنه را سفید رنگ میکند و از دور به مانند برفی است که در دامنه کوه نشسته باشد. از دیگراماکن های گردشگری مجاوراین چشمه قدمگاه حضرت علی (ع) است که از نظر مذهبی ریشه در باورهای مردمی منطقه دارد. نام غربالبیز به دلیل حفره‌های متعدد دامنه کوه بر این منطقه گذاشته شده که در فصل‌های پر باران، آب چشمه‌ی غربالبیز از دامنه کوه جاری میکند. چشمه غربال بیز از مناظر کوهستانی جذاب مهریز است که در دامنه کوهی به همین نام قرار گرفته است. محوطه غربالبیز نیز در کنار بخشی از ارتفاعات شیرکوه قرار دارد و یکی از دو چشمه مهم استان است. اطراف چشمه دارای پوشش گیاهی درمنه است. آب غربالبیز بصورت سرریز از مظهر چشمه ظهور میکند که حفره های چشمه در وسعت ۴۰ متر مربع پراکنده شده است.
همچنین مساحت تقربیی آبریز چشمه ۱۰ کیلومتر مربع است آب چشمه غربالبیز از حفره های متعدد در دامنه کوه بیرون می آید. محل خروج آب بصورت حفره ای عمود بر سطح لایه است که از درز و شکاف های آهکی ناشی می شود. بیشترین میزان آب دهی چشمه غربالبیز ۱۲۷۰ لیتر در ثانیه است که در زمان بارندگی و عمدتاً در فصل بهار صورت می گیرد از جمله ویژگی های آب چشمه غربالبیز این است که آب آن تغییر رنگ نمی دهد و کیفیت آن نیزتغییر نمی کند و با اینکه از شکاف کوه خارج می شود دارای ماهی نیز می باشد و راز این چشمه هنوز برای مردم ناگشوده مانده است. ماهی‌هایی که همراه با این آب از کوه بیرون می‌آیند، از نوع ماهی کور هستند و مردم معتقدند که این ماهی‌ها در طول قرن‌ها در زیر زمین و داخل کوه تولید مثل کرده و پرورش می‌یابند؛ این ماهی‌ها به دلیل آن که در معرض نور خورشید قرار نداشتند رنگی روشن دارند. ماهی‌های کور منبع غذایی پرنده‌های ماهی‌خواری هستند که در فصل کوچ، از طرف بخش‌های شمالی به سمت جنوب مهاجرت می‌کنند. این مساله یکی از جاذبه‌های طبیعی منطقه است؛ چراکه هیچ‌کس انتظار ندارد در استان یزد که منطقه‌ای کویری است، مرغ ماهی‌خوار دیده شود.
دریاچه چشمه غربالبیز نام فارسی : دریاچه چشمه غربالبیز این دریاچه در موقعیت جغرافیایی N313134 E542411 در استان یزد واقع است. این چشمه در ناحیه ای خوش آب و هوا و خوش منظره ای مابین شهر مهریز و شهر یزد واقع شده است. همه ساله در اوائل بهار آبی گوارا و زلال از کوه های اطراف آن جاری می شود و در یک فرورفتگی طبیعی جمع می گردد و به دریاچه ای نسبتا بزرگ تبدیل می شود. در سال های پرآبی در این دریاچه امکان قایقرانی تفریحی وجود دارد. غربالبیز با یک جاده شوسه به طول 10 کیلومتر به جاده آسفالت متصل شده است. وجه تسمیه غربالبیز را برخی به وجود چشمة موجود و نحوة غلیان و جوشش آب از حفره‌ها و لا بلای سنگها می‌دانند و عده ای آن را به سبب وجود بافت متخلخل سطح تحتانی دریاچه موجود در محل دانسته كه در هر دو حالت نحوة حركت آب شبیه عبور از منافذ یك غربال است . آب چشمه پس از جوشیدن از دل كوه وارد رودخانه شده و پس از طی مسافتی به دریاچه می‌ریزد. این منطقه از لحاظ تاریخی نیز دارای اهمیت و ارزش فراوان می‌باشد. وجود همین چشمه باعث تجمع انسان‌های گذشته در اطراف آن و ایجاد مستحدثاتی برای زندگی بوده است . با استناد به آثار كشف شده در منطقه از قبیل ظروف سفالی ، ادوات مفرغی ، بقایای شهر باستانی و گورهای خورشیدی، آثار تمدن های پی در پی اعصار حجر، مفرغ، آهن، مادها، اشكانیان و ساسانیان به وضوح قابل شناسایی است. تنوع این آثار و همین طور سبك و شكل معماری بخش های جنوبی منطقه و گورهای مكشوفه كه مربوط به اواخر اشكانی و اوایل هخامنشی می‌باشد؛ حكایت از آن دارد كه این محل از دیر باز یكی از زیستگاه‌ها و سكونتگاه‌های انسان در منطقه بوده است.
آدرس: یزد، مهریز، جاده مدوار-غربالبیز
منبع: صدا و سیمای مرکز یزد