روستای سنگی باجگان بافق
روستای سنگی باجگان از توابع بخش مرکزی شهرستان بافق واقع در استان یزد ، دهستان سبزدشت است.این روستا در ۸۵کیلومتری جنوب شرقی بافق بر روی دامنه کوه باجگان در ارتفاع۲۰۶۰متری قرار گرفته است. بدین سبب از نظر موقعیت جغرافیایی این روستا کوهپایه ای محسوب شده و دارای شکل متمرکز است . در این روستا بلندترین نقطه ارتفاعی منطقه قله باجگان با ارتفاع۲۸۷۹ که دومین قله بلند شهرستان بافق است وجود دارد.
بعضی معتقدند که باجگان در اصل واژگون بوده چون بر اثر جریان سیل در طول دوران ها چندین مرتبه به کلی ویران شده و واژگون نام گرفته و در اثر تکرار در طول زمان دچار تغییر و به باجگون وباجگان تبدیل شده است.یکی دیگر از اظهار نظرات در مورد علت نام گذاری روستا این است که باجگان از کلمه باجگیران گرفته شده واین روستا در زمانی که ایران منطقه دریا بوده در سواحل دریا قرار داشته وساکنان این روستا از دریانوردان و مسافران وتجار دریایی باج می گرفتند.
سابقه تاریخی باجگان به نقل از بعضی از منابع به قبل از پیدایش تمدن کاریزی برمی گردد و حدود ۵ هزار سال است.براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت روستا ۱۶۱ نفر (۶۳خانوار) بوده‌است. آب وهوای دلپذیر، ملایم و معتدل در تابستان باجگان را چون نگینی در منطقه کویر بافق بیشتر مطرح می‌کند.
معماری روستای باجگان
این روستا بخاطر معماری سنگی آن بسیار منحصر بفرد است و مصالح خدادادی به صورت لایه لایه درکوه باجگان نزدیک روستا وجود دارد این سنگ به راحتی در ابعاد مختلف از کوه جدا می شود و برای ساختمان سازی این روستا و دیوار چینی ساختمان و باغات روستاهای همجوار مورد استفاده قرار می گیرد. معماری سنگی این روستا با سنگ‌های بلوکی و منظم که عوامل فیزیکی طبیعت به‌وفور و ارزان در اختیار انسان قرار داده نمایی جالب، جذاب و دیدنی به وجود آورده است. ازجمله نمای سنگی و سنگ پوش منحصربه‌فرد حسینیه این روستا است. معماری درونی خانه ها و وجود پیش فضای ورودی در خانه های این روستا حریم وسکونت وزندگی و آرامش خانواده ها و به ویژه زن ریشه ای عرفی مذهبی داردهمچنین تاثیر عوامل طبیعی، فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی وامنیتی در معماری این روستا از جاذبه های گردشگری علمی می باشد.
جاهای دیدنی باجگان
جاذبه ها و امکانات روستای باجگان به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری شهرستان واستان دارای جاذبه های متنوع ومتعددی است که هرساله تعداد زیادی جهت گذراندن اوقات فراغت خود وبهره مندی از مواهب آن به این منطقه مراجعت می نمایند و به عنوان نمونه می توان وارد زیر را نام برد :
– چنار۱۲۰۰ساله با تنه قطور، ارتفاع زیاد وسایه دلنشین ( این جاذبه‌ی شناخته‌ی شده یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌سال‌ترین درختان کشور است . تنه ی این درخت به قدری بزرگ است که تنها درصورتی که پنج یا شش مرد تنومند در اطراف آن دست یکدیگر را بگیرند می‌توانند درخت را احاطه کنند . این نعمت طبیعی به‌جامانده از سالیان دور، از نظر ظاهری سالم و دارای ۳ شاخه‌ی تنومند که محیط هر یک بیش از ۵ متر است. ارتفاع تشکیل تاج آن نیز ۳ متر و قطر حدودی آن نیز ۳۰ متر است. بدون شک اگر سراغ آن را از محلیان بگیرید با خوش‌رویی و لطافت شما را راهنمایی خواهند کرد.)
– صنوبر راست قامت ومرتفع ۸۵۰ساله
– چشمه های زیبا و متعدد از جمله چشمه تیغ دریا
– غارهای متعدد
– عوارض متنوع کوهستانی نظیر دامنه ها، دره ها، شکستگی ها، گسل ها
– وجود بلندترین نقطه ارتفاعی منطقه قله باجگان با ارتفاع ۲۸۷۹ که دومین قله بزرگ شهرستان است.
– برج و قلعه ( مهم ترین وجه تسمیه هر روستا آثار امنیتی و دفاعی است؛ طوری که این مهم در این روستا به شکل برج وقلعه دیده می شود شکل و موقعیت برج و قلعه در روستای باجگان متفاوت از سایر نقاط است به طوریکه نشان دهنده وجود امنیت نسبی روستا در زمان های گذشته می باشد چرا که قلعه وبرج از یک طرف در مبادی ورودی روستا است و از سوئی دیگر در کنار بافت مسکونی روستا و جدای از آن قرار گرفته است، وفاقد تاسیسات ساختمان وامکانات گسترده است و کسی به طور مدام در درون آن زندگی نمی کرده، وفقط در زمان هایی که احساس خطر می شده اهالی روستا به خصوص کودکان، زنان سالخوردگان برای گذراندن یک دوره محدود به درون قلعه می رفتند، و یا اشیاء و لوازم خود را در آن نگهداری می کردند وبعد از برطرف شدن خطر به بافت و منطقه مسکونی روستا برمی گشتند. )
– وجود قدمگاه که مورد احترام اهالی است.
– نمای سنگی و سنگ پوش منحصر به فرد حسینیه روستا
– نزدیکی به منطقه حفاظت شده کوه باجگان (منطقه حفاظت شده کوه بافق یکی از میراث طبیعی و نادر کشور به شمار می رود که در شرق ایران، در استان یزد واقع شده است. کوه بافق منطقه ای کوهستانی با صخره های صعب العبور و بلند، تپه ماهورهای متعدد و پراکنده و دره های عمیق و پرشیب است. کوه بافق ابتدا منطقه شکار ممنوع محسوب می شد و از سال ۱۳۷۵ به عنوان منطقه حفاظت شده تحت کنترل سازمان حفاظت محیط زیست ایران قرار گرفته است. بافق را بهشت گربه سانان ایران نامند. زیستگاه حیات وحش و تنوع زیاد با گونه های نادر نظیر بز کوهی، قوچ و کل و یوز پلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی از ویژگیهای این منطقه است. )
– منطقه جنگلی ارس باجگان در ارتفاعات و دامنه جنوبی کوه باجگان
صنایع دستی
صنایع دستی این روستا شامل گیو کشی، گیوه چینی، کرباس بافی و سبدبافی می باشد.
آدرس: یزد، بافق، 85 کیلومتری جنوبشرقی بافق
بعضی معتقدند که باجگان در اصل واژگون بوده چون بر اثر جریان سیل در طول دوران ها چندین مرتبه به کلی ویران شده و واژگون نام گرفته و در اثر تکرار در طول زمان دچار تغییر و به باجگون وباجگان تبدیل شده است.یکی دیگر از اظهار نظرات در مورد علت نام گذاری روستا این است که باجگان از کلمه باجگیران گرفته شده واین روستا در زمانی که ایران منطقه دریا بوده در سواحل دریا قرار داشته وساکنان این روستا از دریانوردان و مسافران وتجار دریایی باج می گرفتند.
سابقه تاریخی باجگان به نقل از بعضی از منابع به قبل از پیدایش تمدن کاریزی برمی گردد و حدود ۵ هزار سال است.براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت روستا ۱۶۱ نفر (۶۳خانوار) بوده‌است. آب وهوای دلپذیر، ملایم و معتدل در تابستان باجگان را چون نگینی در منطقه کویر بافق بیشتر مطرح می‌کند.
معماری روستای باجگان
این روستا بخاطر معماری سنگی آن بسیار منحصر بفرد است و مصالح خدادادی به صورت لایه لایه درکوه باجگان نزدیک روستا وجود دارد این سنگ به راحتی در ابعاد مختلف از کوه جدا می شود و برای ساختمان سازی این روستا و دیوار چینی ساختمان و باغات روستاهای همجوار مورد استفاده قرار می گیرد. معماری سنگی این روستا با سنگ‌های بلوکی و منظم که عوامل فیزیکی طبیعت به‌وفور و ارزان در اختیار انسان قرار داده نمایی جالب، جذاب و دیدنی به وجود آورده است. ازجمله نمای سنگی و سنگ پوش منحصربه‌فرد حسینیه این روستا است. معماری درونی خانه ها و وجود پیش فضای ورودی در خانه های این روستا حریم وسکونت وزندگی و آرامش خانواده ها و به ویژه زن ریشه ای عرفی مذهبی داردهمچنین تاثیر عوامل طبیعی، فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی وامنیتی در معماری این روستا از جاذبه های گردشگری علمی می باشد.
جاهای دیدنی باجگان
جاذبه ها و امکانات روستای باجگان به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری شهرستان واستان دارای جاذبه های متنوع ومتعددی است که هرساله تعداد زیادی جهت گذراندن اوقات فراغت خود وبهره مندی از مواهب آن به این منطقه مراجعت می نمایند و به عنوان نمونه می توان وارد زیر را نام برد :
– چنار۱۲۰۰ساله با تنه قطور، ارتفاع زیاد وسایه دلنشین ( این جاذبه‌ی شناخته‌ی شده یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌سال‌ترین درختان کشور است . تنه ی این درخت به قدری بزرگ است که تنها درصورتی که پنج یا شش مرد تنومند در اطراف آن دست یکدیگر را بگیرند می‌توانند درخت را احاطه کنند . این نعمت طبیعی به‌جامانده از سالیان دور، از نظر ظاهری سالم و دارای ۳ شاخه‌ی تنومند که محیط هر یک بیش از ۵ متر است. ارتفاع تشکیل تاج آن نیز ۳ متر و قطر حدودی آن نیز ۳۰ متر است. بدون شک اگر سراغ آن را از محلیان بگیرید با خوش‌رویی و لطافت شما را راهنمایی خواهند کرد.)
– صنوبر راست قامت ومرتفع ۸۵۰ساله
– چشمه های زیبا و متعدد از جمله چشمه تیغ دریا
– غارهای متعدد
– عوارض متنوع کوهستانی نظیر دامنه ها، دره ها، شکستگی ها، گسل ها
– وجود بلندترین نقطه ارتفاعی منطقه قله باجگان با ارتفاع ۲۸۷۹ که دومین قله بزرگ شهرستان است.
– برج و قلعه ( مهم ترین وجه تسمیه هر روستا آثار امنیتی و دفاعی است؛ طوری که این مهم در این روستا به شکل برج وقلعه دیده می شود شکل و موقعیت برج و قلعه در روستای باجگان متفاوت از سایر نقاط است به طوریکه نشان دهنده وجود امنیت نسبی روستا در زمان های گذشته می باشد چرا که قلعه وبرج از یک طرف در مبادی ورودی روستا است و از سوئی دیگر در کنار بافت مسکونی روستا و جدای از آن قرار گرفته است، وفاقد تاسیسات ساختمان وامکانات گسترده است و کسی به طور مدام در درون آن زندگی نمی کرده، وفقط در زمان هایی که احساس خطر می شده اهالی روستا به خصوص کودکان، زنان سالخوردگان برای گذراندن یک دوره محدود به درون قلعه می رفتند، و یا اشیاء و لوازم خود را در آن نگهداری می کردند وبعد از برطرف شدن خطر به بافت و منطقه مسکونی روستا برمی گشتند. )
– وجود قدمگاه که مورد احترام اهالی است.
– نمای سنگی و سنگ پوش منحصر به فرد حسینیه روستا
– نزدیکی به منطقه حفاظت شده کوه باجگان (منطقه حفاظت شده کوه بافق یکی از میراث طبیعی و نادر کشور به شمار می رود که در شرق ایران، در استان یزد واقع شده است. کوه بافق منطقه ای کوهستانی با صخره های صعب العبور و بلند، تپه ماهورهای متعدد و پراکنده و دره های عمیق و پرشیب است. کوه بافق ابتدا منطقه شکار ممنوع محسوب می شد و از سال ۱۳۷۵ به عنوان منطقه حفاظت شده تحت کنترل سازمان حفاظت محیط زیست ایران قرار گرفته است. بافق را بهشت گربه سانان ایران نامند. زیستگاه حیات وحش و تنوع زیاد با گونه های نادر نظیر بز کوهی، قوچ و کل و یوز پلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی از ویژگیهای این منطقه است. )
– منطقه جنگلی ارس باجگان در ارتفاعات و دامنه جنوبی کوه باجگان
صنایع دستی
صنایع دستی این روستا شامل گیو کشی، گیوه چینی، کرباس بافی و سبدبافی می باشد.
آدرس: یزد، بافق، 85 کیلومتری جنوبشرقی بافق
منبع: سیری در ایران