روستای دهشیر تفت
آثار تاریخی یزد به مرکز استان محدود نبوده و نقط بسیاری از استان یزد همچون مرکز استان از ثار تاریخی و گردشگری فراوانی برخوردار هستند. در این گزارش برآنیم تا به معرفی روستای تاریخی دهستان دهشیر به عنوان یکی از روستاهای مهم کشور که روزگاری از مسافران جاده ابریشم میزبانی می کرده است را معرفی کنیم.
دهشیر روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان تفت در استان یزد، فاصله ی این روستا تا مرکز استان 90 کیلومتر می باشد که در سمت غرب از این استان به سمت استان شیراز واقع می باشد و از روستاهای پیشکوه دز این مسیر محسوب می شود. از محصولات کشاورزی این روستا می توان به انار مرغوب دهشیر اشاره کرد که همه ساله نقش مهمی در بازاز فروش کشور دارد.
تاریخچه دهشیر از نگاه استاد ایرج افشار دهشیر ابادی مشهور اما كم مایه ای است برسرراه ابرقو یا ابرکوه. نام ان دركتب بصورت "قریه شیر"نیز امده است.
در دهشیر تاریخی چون قلعه، رباط، مسجد، قدمگاه، سنگ قبرآغابیجه و برج خانه حبیب نصرالله بن زین العابدین وجود دارد که گویای قدمت تاریخی این روستا است.
قدمگاه
در زمانی که مامون عباسی به تخت سلطنت نشست برای جلب و حمایت شیعیان امام رضا (ع)را طی نامه های متعددی به مرو دعوت کرد که امام رضا (ع) پس از ورود به ایران از مرز شلمچه در هشتمین منزل خود به دهشیر رسید که در آن محلی که امام رضا اتراق کرده است بنایی که به قدمگاه شهرت دارد ساخته شده است که در آن بنا تخته سنگی منقوش و محکوک نصب بوده است که در زمان قدیم آن را ربوده اند که الان در موزه لندن مورد بازدید عموم قرار دارد.
در بنایی عادی که قدمگاه شهرت دارد بنا برذکر اقای معصومی از معتمدین روستا، تخته سنگی منقوش ومحکوک نصب بوده است که ربوده اند.
قدمگاه دهشیر از بناها و زیارت گاه های این روستا محسوب شده و همه روزه مشتاقان امام غریب را میزبانی می کند.
سنگ قبر اغا بیجه
در قبرستان ده یک سنگ قبر مرمر به اندازه ۱۶۷*۴۳وارتفاع ۳۰ سانتی متر دیده شد واز قدمت طولانی برخوردار است که بران نام صاحب قبرچنین ضبط است:
"وفات مرحومه اغا بیجه بنت مغفرت پناه خواجه شرف الدین حسن یزدی بتارخ شهر جمادی‌الاول لسنه اربعین والف."
قلعه دهشیر
قلعه تاریخی دهشیر از بناهای قرن سیزدهم هجری است که به دستور محمد ولی میرزا (حاکم یزد به سال ۱۲۳۶ق) و به همت علی محمدخان زنگنه بنا شده است. این قلعه که به منظور یک برج دیده بانی با پلانی مربع شکل به ابعاد ۴۸/۶۳ ×۷۵/۵۷ ساخته شده ، مشتمل از هفت برج مدور با ارتفاع هر برج بطور متوسط ۸ متر می باشد.
با توجه به وجود آثار و شواهد، ادوار مختلف از قبل از اسلام تا اواخر دوره قاجار در آن ديده مي شود. ضخامت ديوارها، وجود خشتهای مشکوک به معماری قبل از اسلام، همچنين عدم شناسايی آثار قديمی متعلق به سکونت در روستا و حوالی آن باتوجه به قطعيت وجود روستا در قرون گذشته حتی صدر اسلام نظريه وجود اين مجموعه در ادوار مختلف اسلامی را بيش از پيش به يقين نزديک می سازد و درم جموع با توجه به برررسی مدارک موجود چنين استنباط می شود که قلعه موصوف با وضعيت فعلی يعنی استحکامات دفاعی نظير حصار دفاعی با کنگره و تيرکش سردر ورودی و برجهای نگهبانی قطعاً متعلق به دوره اوايل و ميانی اسلامی است.
اين قلعه دارای پلانی مربع شکل بوده که هفت برج مدور در اطراف آن قرار دارند و ارتفاع هر برج به طور متوسط 8 متر مي باشد که همچنین مصالح عمده در ساخت آنها چينه و خشت و گل است.
از جمله ويژگيهای اين اثر تاريخي را سردر ورودی قلعه است چرا که در ضلع جنوب شرقي آن با قوس رفيع و بلند گهواره ای، کوشک مانند بودن عمارت ورودی، آب انبار با بادگيرهای مدور (مناره مانند) و منحصر بفرد بودن در استان و طرح تکرار شونده سکونتگاهها به صورت دو صفه ای در طبقه همکف است.
گفتنی است اين اثر فرهنگی ـ تاريخی در سال 91 به شماره 30835 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسيده است.
رباط
این رباط که اکنون پاسگاه ژاندارمری است درقرن سیزدهم هجری به امر شاهزاده محمد ولی میرزا که در ۱۲۳۶به حکوکت یزد رسید بنا شد. دارای سردر دوطبقه ای از آجراست وقسمتی از ان ویران گردیده است.
کاروانسرای دهشیر که در بین مردم به رباط مشهور است در عصر قاجار جنوب دهشیر ساخته شده و اکنون در مرکز این دهستان می باشد و چون دهشیر بر سر راه ابریشم قرار داشته است و در یک منطقه کویری می باشد این کاروانسرا بسیار پر رونق بوده و پذیرای مسافران و تجار و زائران زیادی بوده است و اکنون تحت نظر میراث فرهنگی و به عنوان مدرسه راهنمایی دخترانه مورد استفاده است.
حسینیه دهشیر
حسینیه دهشیر یکی از بزرگترین وباشکوه ترین حسینیه های جهان محسوب شده و همه ساله در ایام محرم پذیرای عذاران بسیاری از سراسر کشور است.
این حسینیه که در مرکز روستا واقع است از معماری بی نظیری برخوردار است.
آدرس: یزد، تفت، 65 کیلومتری جاده تفت-ابرکوه
دهشیر روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان تفت در استان یزد، فاصله ی این روستا تا مرکز استان 90 کیلومتر می باشد که در سمت غرب از این استان به سمت استان شیراز واقع می باشد و از روستاهای پیشکوه دز این مسیر محسوب می شود. از محصولات کشاورزی این روستا می توان به انار مرغوب دهشیر اشاره کرد که همه ساله نقش مهمی در بازاز فروش کشور دارد.
تاریخچه دهشیر از نگاه استاد ایرج افشار دهشیر ابادی مشهور اما كم مایه ای است برسرراه ابرقو یا ابرکوه. نام ان دركتب بصورت "قریه شیر"نیز امده است.
در دهشیر تاریخی چون قلعه، رباط، مسجد، قدمگاه، سنگ قبرآغابیجه و برج خانه حبیب نصرالله بن زین العابدین وجود دارد که گویای قدمت تاریخی این روستا است.
قدمگاه
در زمانی که مامون عباسی به تخت سلطنت نشست برای جلب و حمایت شیعیان امام رضا (ع)را طی نامه های متعددی به مرو دعوت کرد که امام رضا (ع) پس از ورود به ایران از مرز شلمچه در هشتمین منزل خود به دهشیر رسید که در آن محلی که امام رضا اتراق کرده است بنایی که به قدمگاه شهرت دارد ساخته شده است که در آن بنا تخته سنگی منقوش و محکوک نصب بوده است که در زمان قدیم آن را ربوده اند که الان در موزه لندن مورد بازدید عموم قرار دارد.
در بنایی عادی که قدمگاه شهرت دارد بنا برذکر اقای معصومی از معتمدین روستا، تخته سنگی منقوش ومحکوک نصب بوده است که ربوده اند.
قدمگاه دهشیر از بناها و زیارت گاه های این روستا محسوب شده و همه روزه مشتاقان امام غریب را میزبانی می کند.
سنگ قبر اغا بیجه
در قبرستان ده یک سنگ قبر مرمر به اندازه ۱۶۷*۴۳وارتفاع ۳۰ سانتی متر دیده شد واز قدمت طولانی برخوردار است که بران نام صاحب قبرچنین ضبط است:
"وفات مرحومه اغا بیجه بنت مغفرت پناه خواجه شرف الدین حسن یزدی بتارخ شهر جمادی‌الاول لسنه اربعین والف."
قلعه دهشیر
قلعه تاریخی دهشیر از بناهای قرن سیزدهم هجری است که به دستور محمد ولی میرزا (حاکم یزد به سال ۱۲۳۶ق) و به همت علی محمدخان زنگنه بنا شده است. این قلعه که به منظور یک برج دیده بانی با پلانی مربع شکل به ابعاد ۴۸/۶۳ ×۷۵/۵۷ ساخته شده ، مشتمل از هفت برج مدور با ارتفاع هر برج بطور متوسط ۸ متر می باشد.
با توجه به وجود آثار و شواهد، ادوار مختلف از قبل از اسلام تا اواخر دوره قاجار در آن ديده مي شود. ضخامت ديوارها، وجود خشتهای مشکوک به معماری قبل از اسلام، همچنين عدم شناسايی آثار قديمی متعلق به سکونت در روستا و حوالی آن باتوجه به قطعيت وجود روستا در قرون گذشته حتی صدر اسلام نظريه وجود اين مجموعه در ادوار مختلف اسلامی را بيش از پيش به يقين نزديک می سازد و درم جموع با توجه به برررسی مدارک موجود چنين استنباط می شود که قلعه موصوف با وضعيت فعلی يعنی استحکامات دفاعی نظير حصار دفاعی با کنگره و تيرکش سردر ورودی و برجهای نگهبانی قطعاً متعلق به دوره اوايل و ميانی اسلامی است.
اين قلعه دارای پلانی مربع شکل بوده که هفت برج مدور در اطراف آن قرار دارند و ارتفاع هر برج به طور متوسط 8 متر مي باشد که همچنین مصالح عمده در ساخت آنها چينه و خشت و گل است.
از جمله ويژگيهای اين اثر تاريخي را سردر ورودی قلعه است چرا که در ضلع جنوب شرقي آن با قوس رفيع و بلند گهواره ای، کوشک مانند بودن عمارت ورودی، آب انبار با بادگيرهای مدور (مناره مانند) و منحصر بفرد بودن در استان و طرح تکرار شونده سکونتگاهها به صورت دو صفه ای در طبقه همکف است.
گفتنی است اين اثر فرهنگی ـ تاريخی در سال 91 به شماره 30835 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسيده است.
رباط
این رباط که اکنون پاسگاه ژاندارمری است درقرن سیزدهم هجری به امر شاهزاده محمد ولی میرزا که در ۱۲۳۶به حکوکت یزد رسید بنا شد. دارای سردر دوطبقه ای از آجراست وقسمتی از ان ویران گردیده است.
کاروانسرای دهشیر که در بین مردم به رباط مشهور است در عصر قاجار جنوب دهشیر ساخته شده و اکنون در مرکز این دهستان می باشد و چون دهشیر بر سر راه ابریشم قرار داشته است و در یک منطقه کویری می باشد این کاروانسرا بسیار پر رونق بوده و پذیرای مسافران و تجار و زائران زیادی بوده است و اکنون تحت نظر میراث فرهنگی و به عنوان مدرسه راهنمایی دخترانه مورد استفاده است.
حسینیه دهشیر
حسینیه دهشیر یکی از بزرگترین وباشکوه ترین حسینیه های جهان محسوب شده و همه ساله در ایام محرم پذیرای عذاران بسیاری از سراسر کشور است.
این حسینیه که در مرکز روستا واقع است از معماری بی نظیری برخوردار است.
آدرس: یزد، تفت، 65 کیلومتری جاده تفت-ابرکوه
منبع: یزد رسا