.jpg)
موزه پست (چاپارخانه) میبد
چاپارخانه میبد از بناهای تاریخی شهر میبد واقع در استان یزد است که به دلیل کاربرد خاص آن در گذشته برای گردشگران از جذابیت بالایی برخوردار است. قدمت این چاپارخانه به دوره قاجار بر می‌گردد و از مراکز عمده پستی و چاپاری قدیم بوده است که در مسیر راه باستانی ری کرمان و در کنار کاروانسرای میبد احداث شده است. وظیفه چاپارخانه ها، نگهداری و تیمار تعدادی اسب و پیک تازه نفس، جهت ارسال و مبادله سریع نامه ها و امانت های مهم بوده است، از این رو چاپارخانه ها به صورت قلعه و دژ ساخته می‌شدند که دفاع و حفاظت از آن میسر باشد و این اهمیت، از برج ها و دیوارهای بلند و روزنه های دیده بانی و تیر اندازی و موقعیت خوب دفاعی آن پیدا است.
ساختمان این بنا نیز به دلیل اینکه مکانی جهت حفظ و نگهداری امانات دولتی و پیام ها و نامه‌های پر اهمیت بوده است به صورت دژ و قلعه ای ساخته شده که دفاع و حفاظت از آن میسر باشد و این اهمیت از برج ها، دیوارهای بلند، روزنه های دیده بانی، تیرکش ها و موقعیت خوب دفاعی آن پیداست. این بنا اگر چه ساختار چاپارخانه های قاجاری را دارد، گویا در جایگاه چاپارخانه قدیمی تری ساخته شده است.
این چاپارخانه شامل یک محوطه روباز و دو محوطه سرپوشیده و اتاق هایی مخصوص رئیس چاپارخانه و اقامت پیک ها و نگهبانان و نگهداری اسب ها می‌باشد. چاپارخانه میبد یک حیاط مرکزی داشته و آخورها در دور تا دور این حیاط قرار گرفته بوده است. در سه طرف پشت آخورها، اصطبل ها قرار داشت که در زمستان و شب هنگام چهارپایان در آنجا نگهداری می‌شدند. در سمت چهارم که بین حیاط و جبهه ورودی ساختمان واقع شده، اتاق هایی برای اقامت چاپارها و مسافران قرار داشت.
مصالح اصلی ساخت این بنا خشت و گل است و در قسمت هایی از سردر ورودی، شرفی پشت بام و پای دیوارهای داخل حیاط آجر به کار رفته است. در قسمت هایی از سردر ورودی، پشت بام و پای دیوارهای داخل حیاط ، آجر به کار رفته است. از تزئینات مشهود در این بنا می‌توان به نمای آجری سردر ورودی آن و کنگره‌های بالای حصار چاپارخانه اشاره کرد.
این چاپارخانه پس از دایر شدن اداره پست امروزی کاربری خود را از دست داده و ساختمان ویرانه ای شده بود که در سال های اخیر به همت انجمن یادگارهای فرهنگی میبد و با مساعدت میراث فرهنگی در یک روند ده ساله مرمت شد و طرح تبدیل به موزه پست برای آن در نظر گرفته شد و اجرا گردیده است که به صورت امانی به اداره پست استان یزد تحویل داده شده است.
در حال حاضر ماکت های بسیار زیبایی از پستچیان قدیمی و اسبانی که نگهداری می‌کرده اند به همراه تمبرهای قدیمی، وسایل پست قدیم و اسناد و تصاویر تاریخی مربوط به پست نگهداری می‌کنند. پیشینه این روش به زمان هخامنشیان می‌رسد و این قدیمی ترین شیوه پست در جهان است ؛ از این رو ایرانیان را مخترع پست می‌دانند.
این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۶۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
آدرس: یزد، شهرستان میبد، بلوار قاضی میرحسین، جنب کاروانسرای شاه عباسی
ساختمان این بنا نیز به دلیل اینکه مکانی جهت حفظ و نگهداری امانات دولتی و پیام ها و نامه‌های پر اهمیت بوده است به صورت دژ و قلعه ای ساخته شده که دفاع و حفاظت از آن میسر باشد و این اهمیت از برج ها، دیوارهای بلند، روزنه های دیده بانی، تیرکش ها و موقعیت خوب دفاعی آن پیداست. این بنا اگر چه ساختار چاپارخانه های قاجاری را دارد، گویا در جایگاه چاپارخانه قدیمی تری ساخته شده است.
این چاپارخانه شامل یک محوطه روباز و دو محوطه سرپوشیده و اتاق هایی مخصوص رئیس چاپارخانه و اقامت پیک ها و نگهبانان و نگهداری اسب ها می‌باشد. چاپارخانه میبد یک حیاط مرکزی داشته و آخورها در دور تا دور این حیاط قرار گرفته بوده است. در سه طرف پشت آخورها، اصطبل ها قرار داشت که در زمستان و شب هنگام چهارپایان در آنجا نگهداری می‌شدند. در سمت چهارم که بین حیاط و جبهه ورودی ساختمان واقع شده، اتاق هایی برای اقامت چاپارها و مسافران قرار داشت.
مصالح اصلی ساخت این بنا خشت و گل است و در قسمت هایی از سردر ورودی، شرفی پشت بام و پای دیوارهای داخل حیاط آجر به کار رفته است. در قسمت هایی از سردر ورودی، پشت بام و پای دیوارهای داخل حیاط ، آجر به کار رفته است. از تزئینات مشهود در این بنا می‌توان به نمای آجری سردر ورودی آن و کنگره‌های بالای حصار چاپارخانه اشاره کرد.
این چاپارخانه پس از دایر شدن اداره پست امروزی کاربری خود را از دست داده و ساختمان ویرانه ای شده بود که در سال های اخیر به همت انجمن یادگارهای فرهنگی میبد و با مساعدت میراث فرهنگی در یک روند ده ساله مرمت شد و طرح تبدیل به موزه پست برای آن در نظر گرفته شد و اجرا گردیده است که به صورت امانی به اداره پست استان یزد تحویل داده شده است.
در حال حاضر ماکت های بسیار زیبایی از پستچیان قدیمی و اسبانی که نگهداری می‌کرده اند به همراه تمبرهای قدیمی، وسایل پست قدیم و اسناد و تصاویر تاریخی مربوط به پست نگهداری می‌کنند. پیشینه این روش به زمان هخامنشیان می‌رسد و این قدیمی ترین شیوه پست در جهان است ؛ از این رو ایرانیان را مخترع پست می‌دانند.
این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۶۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
آدرس: یزد، شهرستان میبد، بلوار قاضی میرحسین، جنب کاروانسرای شاه عباسی
منبع مطالب: سیتی پدیا